باتریهای قابل شارژ اجزای حیاتی و مهم وسیله های دیجیتالی ما مانند موبایل ها,تبلت ها و لپ تاپ ها هستند که باید به خوبی مراقبت شوند. تکنولوژی باتری ها مانند تکنولوژی های دیگر پیشرفت سریع و قابل ملاحظه ای نداشته اند. متاسفانه اطلاعات اشتباه زیادی هم در مورد آنها امروزه وجود دارد که ناشی از تکنولوژی باتری های قدیمی است و به کار بردن این اطلاعات غلط ضرر زیادی را به عمر باتریهای جدید به کار رفته در لپ تاپ ها و موبایل های امروزی میزند.به طور مثال باتری های برپایه نیکل نیازمند این هستند که کاملا دیسشارژ (تخلیه) شوند در صورتیکه باتری های جدید لیتیومی نباید کاملا تخلیه شوند
از دیسشارژهای متوالی بپرهیزید!
باتری های قدیمی بر پایه نیکل مثل NiMH و Nicd دارای اثر حافظه هستند یعنی اینکه اگر شما شارژ و دشارژ کامل باتری را انجام ندهید، فقط به اندازه آخرین درصد از شارژ باقی مانده مجدداً شارژ می شود. وبایستی کاملا از ۱۰۰% به ۰% دیسشارژ شوند تا ظرفیت خودشان را حفظ کنند و عمر بیشتری داشته باشند. اما وسیله های جدید از باری های لیتیوم یونی Li-ion استفاده می کنند که متفاوت با باتری های قدیمی کار میکنند و اثر حافظه ندارند. در حقیقت تخلیه کامل یک باتری لیتیوم یونی برای عمر آن بد است.شما باید سعی کنید برای داشتن عمر بیشتر باتری های لیتیوم یونی دیسشارژ های سطحی برای آنها به کار برید.یعنی وقتی باتری تا سطحی بین ۴۰% تا ۷۰% دیسشارژ شد دوباره آن را شارژ کنید.سعی کنید هرگز باتری وسیله تان زیر ۲۰% دیسشارژ نشود مگر در موارد نادر.
تنها مشکلی که دیسشارژهای سطحی به وجود می آورد این است که لپ تاپ ها پس از مدتی گیج میشوند و ممکن است تخمین اشتباهی از اینکه وسیله شما چقدر باتری نگه می دارد به شما نمایش دهد.برای همین سازندگان لپ تاپ توصیه می کنند که تقریبا ماهی یک بار دستگاه را کاملا دیسشارژ کنید تا باتری کالیبره شود و تخمین درستی نمایش دهند. البته برخی سازندگان لپ تاپ ها نیز برای این کار بر روی محصولات خود نرم افزارهای مخصوص به این کار ارائه می دهند مانند نرم افزارهای مدیریت باتری.
گرما (و سرما) می تواند به باتری آسیب برساند
گرما میتواند ظرفیت باتری و در نتیجه عمر باتری را کاهش دهد.و این برای همه وسیله ها اعم از موبایل و لپ تاپ و تبلت و غیره صادق است اما لپ تاپ ها چون تحت بار بیشتری قرار میگیرند میتوانند داغ تر شوند.
اگر لپ تاپی که شما استفاده میکنید همواره آداپتور آن را در برق زده اید و از برق شهری به جای باتری استفاده میکنید ،جدا کردن باتری میتواند به عمر بیشتر آن کمک کند چرا که کمتر در معرض حرارت قرار میگیرد. به خصوص اگر با لپ تاپ خود سنگین کار میکنید ،مثل اجرای بازی ها و نرم افزارهای گرافیکی سنگین.
البته این گرمای مضر فقط ناشی از اجرای بازیها و نرم افزارهای سنگین نیست و گرمای محیط اطراف مثل ماشینی که در آفتاب قرار گرفته نیز برای لپ تاپ و دیگر وسیله ها خیلی مضر است و عمر باتری را کاهش میدهد.
سرمای خیلی زیاد هم تاثیر نامطلوبی روی عمر باتری میگذارد مثل اینکه برخی به اشتباه باتری را در فریزر نگه داری میکنند.
باتری را در سطح شارژ ۰% نگه ندارید (در مواردی که قصد استفاده از وسیله تان را برای مدتی ندارید)
باتری را در حالت تخلیه کامل برای مدت زمان طولانی نگه ندارید.اگر باتری وسیله شما دیسشارژ کامل شد در اولین فرصت آن را شارژ کنید. البته نه اینکه فکر کنید بلافاصله اگر این کار را نکنید عمر باتری کم میشود بلکه اگر قصد دارید آن را برای مدت طولانی به گوشه ای بیاندازید آن را شارژ کنید و سپس به گوشه ای بیاندازید. مگرنه با باتری آن خداحافظی کنید.
باتری را در سطح ۵۰% شارژ نگه دارید (در مواردی که قصد استفاده از وسیله تان را برای مدتی ندارید)
از طرف دیگر ،نگه داری باتری به صورت شارژ کامل برای مدت طولانی نیز از عمر وظرفیت آن می کاهد. اگر قصد استفاده از دستگاه خود را برای مدتی ندارید بهتر است سطح شارژ آن را ۵۰% نگه دارید.اما بدیهی است اگر استفاده مداومی از وسیله خود دارید نگرانی در این رابطه نباید داشته باشید که شارژ کامل است یا کمتر از آن.فقط همانطور که قبلا هم گفتیم نگذارید زیر ۲۰% برسد.
زدن لپ تاپ به برق به طور دائم خوب است اما….
همانطور که گفتیم هر چقدر اجازه دهید باتری های لیتیوم یونی کمتر دیسشارژ کامل شوند عمر بیشتری خواهند داشت.از طرفی در لپ تاپ های جدید وقتی به برق وصل باشد هنگامی که باتری کامل شارژ شد باتری از مدار خارج میشود و دیگر به اصطلاح OverCharge نمی گردد. پس به طور کلی هر موقع دسترسی به برق شهری دارید بهتر است لپ تاپ خود را به برق یزنید و از برق به جای باتری استفاده کنید اما…
اما چند نکته را باید رعایت کنید
- همانطور که قبلا هم گفتیم هر از چندی مثلا هر ماه یک بار اجازه دهید تا حدی دیسشارژ شود.
- اگر به هر دلیلی در معرض حرارت زیاد قرار داشت(مثل اجرای بازی های سنگین یا آب و هوای گرم) باتری را جدا کنید به خصوص اگر باتری فول شارژ یا شارژ کامل است.
- در این مورد هم برخی سازندگان لپ تاپ به همراه محصولات خود نرم افزارهایی ارائه میدهند تا وقتی قصد دارید لپ تاپ خود را در حال استفاده به صورت مداوم به برق بزنید ،سطح شارژ باتری را در حدی قرار میدهند تا مشکلی برای عمر و ظرفیت باتری پیش نیاید. مثلا لپ تاپ من که محصول شرکت لنوو است ،نرم افزار مدیریت باتری آن، شارژ باتری را برای وقتی مداوم در برق است در سطح ۶۰% نگه میدارد تا نیازی به رعایت کردن نکات قبلی نباشد. که البته شما هم میتوانید در صورت نداشتن نرم افزار مدیریت باتری شرکت سازنده از نرم افزارهای مشابه مدیریت باتری استفاده کنید.
باتری ها همیشه خراب میشوند!
مثل هر وسیله دیگری باتری های لیتیوم یونی هم بعد از مدتی خراب میشوند و شارژ کمتر و کمتری نگه میدارند. شرکت اپل مدعی است باتری های لپ تاپ های آن بعد از بیش از ۱۰۰۰ بار دیسشارژ کامل به ۸۰% ظرفیت اصلی خود می رسند.شرکت های دیگر نیز عموما این میزان را ۳۰۰ تا ۵۰۰ بار می سنجند.
بعد از این وضعیت، باتری ها ظرفیت کمتری را نگه میدارند و شارژ دهی کمتری را برای وسیله های شما ارائه می دهند. شما هر کاری نیز که انجام دهید بالاخره روزی باتری وسیله تان از بین میرود. و با نگهداری بهتر میتوانید عمر بیشتری را برای باتری دستگاهتان به ارمغان بیاورید.
لازم به ذکر است تکنولوژی جدیدتری نسبت به باتری های لیتیوم یونی نیز امروزه بر روی وسیله های دیجیتالی مثل موبایل، تبلت و حتی لپ تاپ نیز در حال به کار گیری هستند که باتری لیتیوم پلیمری Li-Po نام دارند. این باتری ها از عمر بسیار بیشتری نسبت به باتری های لیتیوم یونی برخوردارند و ظرفیت بیشتری شارژ را نگه میدارند و محدودیت های گفته شده برای باتری های لیتیوم یونی را نیز ندارند و عمدتا این نوع باتری ها در دستگاه های به کار رفته قابل جدا شدن نیستند.
